Co naprawdę szkodzi w raporcie BIK? Nie BIK, lecz dane w nim zawarte!
„Z takim BIK-iem nie dostaniesz kredytu” — to zdanie słyszy codziennie wielu klientów.
Ale prawda jest inna: to nie BIK decyduje o odmowie, tylko sposób, w jaki banki przetwarzają dane o Tobie.
A wiele z tych danych można usunąć lub ograniczyć ich przetwarzanie – zgodnie z prawem.
Co naprawdę szkodzi w raporcie BIK
| Problem | Dlaczego szkodzi | Co zrobić |
| Zbyt wiele zapytań kredytowych | Każde zapytanie obniża punktację. Jeśli bank odrzuci Twój wniosek, a mimo to dane trafią do BIK — przetwarzanie jest bezprawne. | Na podstawie wyroku NSA z 29.05.2025 r. (III OSK 984/22) żądaj usunięcia zapytań niezakończonych umową. |
| Krótkie opóźnienia (nawet 7 dni) | Niektóre banki automatycznie odrzucają wnioski, gdy w ostatnich 6 miesiącach wystąpiło opóźnienie powyżej 7 dni. |
Wniosek o korektę wpisu po spłacie. Banki mają obowiązek aktualizacji danych. |
| Zgody na przetwarzanie danych po spłacie zobowiązania (nawet 99 lat) | To nie obowiązek, a dobrowolna zgoda. Można ją w każdej chwili cofnąć (art. 6 ust. 1 lit. a i art. 17 RODO). | Złóż wniosek o cofnięcie zgody – bank i BIK mają obowiązek usunięcia danych. |
| Opóźnienia powyżej 60 dni | Dają bankowi prawo do dalszego przetwarzania danych przez max. 5 lat, ale tylko po spełnieniu warunków z art. 105a ust. 3 PB. | Sprawdź, czy bank Cię o tym poinformował. Jeśli nie – przetwarzanie jest bezprawne. |
| Brak historii kredytowej | Brak aktywnych zobowiązań = brak wiarygodności. |
Zbuduj historię: karta kredytowa, mały kredyt, terminowa spłata. |
| Negatywne wpisy w BIG / KRD | Widoczne dla banków i leasingodawców – nawet mały dług może wstrzymać decyzję. | Zgłoś spór – art. 31 ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych. |
Co mówi prawo bankowe (art. 105a PB)
Art. 105a ust. 2–4 ustawy – Prawo bankowe (Dz.U. 2024 poz. 1646):
- Bank może przetwarzać dane po wygaśnięciu zobowiązania tylko za zgodą klienta, którą można cofnąć w dowolnym momencie.
- Bez zgody – tylko gdy:
- opóźnienie w spłacie przekroczyło 60 dni,
- klient został poinformowany o zamiarze przetwarzania,
- upłynęło 30 dni od zawiadomienia. - Nawet wtedy dane mogą być przetwarzane maksymalnie przez 5 lat.
Jeśli żadna z powyższych przesłanek nie wystąpiła – bank ma obowiązek usunąć dane po spłacie.
Wyrok NSA z 29 maja 2025 r. (III OSK 984/22) – przełom dla kredytobiorców
NSA potwierdził, że:
- bank nie ma prawa przetwarzać danych osób, które tylko ubiegały się o kredyt,
- art. 105 i 105a PB nie stanowią podstawy do przetwarzania danych bez umowy,
- art. 6 ust. 1 lit. f RODO („uzasadniony interes”) nie może być podstawą „na wszelki wypadek”,
- rozszerzająca wykładnia tych przepisów narusza art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.
NSA: „Przetwarzanie danych po odmowie kredytu nie ma podstawy prawnej i stanowi naruszenie prawa do prywatności oraz autonomii informacyjnej jednostki.”
Dlaczego wyrok NSA 2025 jest przełomowy
- Zamknął spór między bankami a UODO.
- Potwierdził, że dane wnioskodawców muszą być usuwane po odmowie kredytu.
- Ustanowił standard literalnej wykładni przepisów ograniczających prawa obywatela.
- Wzmocnił zasadę autonomii informacyjnej i ochrony prywatności z art. 47 i 51 Konstytucji RP.
- Zmusił banki do zmiany praktyk w zakresie raportowania do BIK.
Co mówi ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych (BIG, KRD)
| Zakres | Podstawa prawna | Co oznacza dla Ciebie |
| Kiedy wierzyciel może wpisać dług | Art. 24 ust. 1 ustawy | Po upływie 30 dni od wezwania do zapłaty. Jeśli nie wysłano wezwania – wpis jest nielegalny. |
| Usunięcie danych |
Art. 30 i 33 ustawy |
Wierzyciel ma obowiązek usunąć dane po spłacie zobowiązania lub na żądanie, jeśli nie potwierdzi długu w 30 dni. |
| Zgłoszenie sporu | Art. 31 ustawy | Wpis staje się „sporny” i nie może być udostępniany bankom do czasu wyjaśnienia. |
Co mówi RODO
- Art. 6 ust. 1 lit. a RODO – przetwarzanie danych wymaga zgody osoby,
- Art. 6 ust. 1 lit. f RODO – przetwarzanie w ramach „uzasadnionego interesu” administratora musi być proporcjonalne i nie może ograniczać praw jednostki,
- Art. 17 RODO – daje prawo do usunięcia danych („prawo do bycia zapomnianym”), gdy nie są już potrzebne lub zgoda została cofnięta.
Po odmowie udzielenia kredytu bank nie może przechowywać danych o zapytaniu kredytowym, bo brak jest podstawy z art. 6 i art. 105a PB.
Jak legalnie naprawić historię kredytową
- Usuń zapytania niezakończone umową
„Na podstawie art. 105a PB, art. 6 i 17 RODO oraz wyroku NSA III OSK 984/22 wnoszę o usunięcie danych dotyczących zapytania kredytowego, które nie zakończyło się zawarciem umowy.” - Cofnij zgodę na przetwarzanie danych po spłacie
Wniosek do banku i BIK. Cofnięcie zgody = obowiązek usunięcia danych. - Zgłoś spór w BIG / KRD
Art. 31 ustawy – wpis zostaje zablokowany do czasu wyjaśnienia sprawy. - Negocjuj z bankiem
Po spłacie zaległości bank może usunąć negatywny wpis z dobrej woli. - Buduj pozytywną historię
Niewielki kredyt, terminowa spłata, kontrola raportu BIK co 3–6 miesięcy.
Podstawa prawna
- Prawo bankowe – art. 105a ust. 2–4 (Dz.U. 2024 poz. 1646)
- RODO – art. 6 ust. 1 lit. a, lit. f oraz art. 17
- Konstytucja RP – art. 31 ust. 3, art. 47, art. 51
- Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych – art. 24, 30, 31, 33
- Wyrok NSA z 29.05.2025 r. (III OSK 984/22)
- Wyrok WSA w Warszawie z 13.12.2021 r. (II SA/Wa 1982/20)
Wnioski eksperta
- Nawet 7-dniowe opóźnienie może spowodować odmowę kredytu.
- Zgoda na 99-letnie przetwarzanie danych to błąd — można ją cofnąć.
- Zapytania kredytowe niezakończone umową należy usuwać.
- Wpisy w KRD można zablokować lub usunąć jako sporne.
- Prawo chroni klienta – nie bank. Trzeba tylko wiedzieć, jak z niego korzystać.